Tổng hợp các ký hiệu van điện từ thường gặp trong P&ID

Trong các sơ đồ kỹ thuật, ký hiệu van điện từ đóng vai trò quan trọng giúp các kỹ sư dễ dàng nắm bắt cấu tạo, nguyên lý hoạt động của van. Việc hiểu đúng các ký hiệu này không chỉ hỗ trợ quá trình thiết kế mà còn giúp bảo trì, sửa chữa hệ thống hiệu quả. Bài viết dưới đây do Van Hơi Nóng tổng hợp và giới thiệu tới bạn các ký hiệu thông dụng nhất của van điện từ hiện nay.

Vì sao cần nắm rõ ký hiệu van điện từ? 

Nắm rõ ký hiệu van điện từ là yếu tố quan trọng giúp kỹ sư và nhân viên bảo trì nhận diện chính xác loại van, từ đó hiểu được cấu tạo và nguyên lý hoạt động của hệ thống. Việc sử dụng đúng ký hiệu khi lắp đặt cũng giúp đảm bảo van được lắp đặt chính xác, tối ưu hiệu suất hoạt động của hệ thống.

Hơn nữa, khi bảo trì, kỹ thuật viên có thể nhanh chóng xác định các thông số và loại van cần kiểm tra, từ đó tiết kiệm thời gian và nâng cao hiệu quả công việc.

Các ký hiệu van điện từ thông dụng trong P&ID

Sơ đồ P&ID (Piping and Instrumentation Diagram) là một loại sơ đồ được sử dụng để thể hiện các kết nối và mối quan hệ giữa các thiết bị trong một hệ thống đường ống, bao gồm các cảm biến, van, thiết bị điều khiển và các thiết bị khác. Trong sơ đồ P&ID, mỗi loại thiết bị và van sẽ được thể hiện qua các ký hiệu chuẩn hóa, giúp người dùng dễ dàng nhận diện và hiểu rõ nguyên lý hoạt động của các thành phần trong hệ thống. Dưới đây là những ký hiệu van điện từ thông dụng trong sơ đồ P&ID.

Ký hiệu van điện từ 2 chiều thường mở

Van điện từ 2 chiều thường mở (NO – Normally Open) là loại van có 2 cổng, cổng vào và cổng ra giống nhau. Khi không có tín hiệu điện, van sẽ mở ra, cho phép dòng chảy qua. Khi có tín hiệu điện, van sẽ đóng lại và ngừng dòng chảy.

Trong sơ đồ P&ID, van điện từ 2/2 thường mở có ký hiệu hai ô vuông kề nhau, biểu thị hai trạng thái của van. Một mũi tên hướng ra bên phải trong hình vuông thể hiện rằng van thường mở, chỉ ra dòng chất lỏng khi van không hoạt động. Biểu tượng “T” ở hình vuông bên trái biểu thị van đóng khi hoạt động. Cuộn dây điện từ và lò xo trong ký hiệu đại diện cho các cơ chế điều khiển hoạt động của van.

Tham khảo thêm: Chi tiết cấu tạo van điện từ và nguyên lý hoạt động của van

Ký hiệu van điện từ 2/2 chiều thường đóng

Van điện từ 2/2 chiều thường đóng có ký hiệu tương tự, với chữ “T” trong ô vuông bên phải biểu thị van đóng khi không có dòng điện, và mũi tên trong ô vuông bên trái chỉ ra hướng dòng chất lỏng khi van được kích hoạt. Biểu tượng cuộn dây điện từ và lò xo đảm bảo hoạt động điều khiển chính xác của van.

Ký hiệu van điện từ 3/2 ngã

Van điện từ 3/2 ngã có ba cổng kết nối, cho phép điều khiển dòng chất lỏng trong hai mạch khác nhau. Ký hiệu bao gồm ba cổng được đánh số 1, 2 và 3, cùng với biểu tượng cuộn dây điện từ và lò xo để biểu thị các yếu tố điều khiển. Đây là loại van được sử dụng phổ biến trong các ứng dụng yêu cầu chuyển mạch giữa các mạch hoặc kích hoạt xi lanh thủy lực.

Ký hiệu van điện từ 5/2

Van điện từ 5/2 là loại van có 5 cổng và 2 vị trí điều khiển, thường được sử dụng trong các ứng dụng điều khiển chuyển động hoặc trạng thái của các thiết bị như động cơ, xi-lanh. 

Ký hiệu của van điện từ 5/2 có hình chữ nhật dài (tương tự van 3/2), nhưng với năm cổng được phân bổ trong sơ đồ. Các cổng này thường được đánh dấu với các ký hiệu như A, B, C, P, T:

• A, B: Các cổng kết nối với thiết bị (như xi-lanh hoặc động cơ).
• P: Cổng cấp nguồn khí nén hoặc chất lỏng.
• T: Cổng xả (thải).

Các mũi tên trong ký hiệu van điện từ 5/2 chỉ hướng dòng chảy giữa các cổng, thay đổi theo vị trí của van. Khi van thay đổi vị trí điều khiển, kết nối giữa các cổng sẽ thay đổi theo, từ đó điều khiển chuyển động hai chiều của thiết bị như xi-lanh.

Ký hiệu van điện từ 5/3

Van điện từ 5/3 có năm cổng và ba vị trí điều khiển. Loại van này thường được ứng dụng trong các hệ thống phức tạp, ví dụ như điều khiển các thiết bị lớn hoặc hệ thống tự động. Ký hiệu của van 5/3 sẽ có năm cổng và ba vị trí điều khiển. Mỗi cổng sẽ có một đường nối hoặc mũi tên chỉ hướng dòng chảy, và mỗi vị trí sẽ được thể hiện bằng một hình dạng khác nhau, thể hiện các trạng thái khác nhau của van.

Trên đây là tổng hợp chi tiết các ký hiệu van điện từ phổ biến và cách nhận diện chúng trong sơ đồ P&ID. Việc nắm vững các ký hiệu này không chỉ giúp kỹ sư, thợ kỹ thuật dễ dàng đọc hiểu bản vẽ hệ thống, mà còn đảm bảo việc lắp đặt, bảo trì van điện từ diễn ra chính xác, hiệu quả. Vì vậy đừng bỏ lỡ thông tin trên mà Van Hơi Nóng cung cấp. Nếu bạn vẫn cần giải đáp chi tiết về các ký hiệu, hãy để lại bình luận hoặc liên hệ trực tiếp với chúng tôi để được hỗ trợ nhanh nhất.

Ngày cập nhật: 15:32 - 03/05/2025