Hệ thống HVAC là một phần quan trọng không thể thiếu được trong các công trình tòa nhà, nhà máy công nghiệp, thiết bị, máy móc,… Vậy hệ thống HVAC là gì? Chúng có cấu tạo, nguyên lý hoạt động ra sao, ứng dụng thực tế thế nào? Tất cả những vấn đề này sẽ được giải đáp ngay trong bài viết sau.
Hệ thống HVAC là gì?
HVAC là tổ hợp các thiết bị điều hòa không khí. Chúng đóng vai trò vô cùng quan trọng trong các công trình xây dựng, tòa nhà với mục đích điều chỉnh nhiệt độ, độ ẩm, lưu thông không khí bên trong.
HVAC đảm bảo cung cấp không khí trong lành, tạo điều kiện sống và làm việc thoải mái. Đồng thời duy trì môi trường lý tưởng, kéo dài tuổi thọ cho các thiết bị, máy móc.
Hệ thống HVAC gồm những gì?
Để hiểu rõ hệ thống HVAC là gì, hãy cùng điểm qua những thành phần chính cấu tạo nên hệ thống này.
Hệ thống sưởi
Hệ thống sưởi trong HVAC (Heating) có nhiệm vụ chính là cung cấp nhiệt để sưởi ấm cho các tòa nhà, nhất là vào mùa đông. Các loại thiết bị phổ biến trong hệ thống sưởi HVAC hiện nay bao gồm:
- Lò hơi: Sử dụng hơi nước để tạo ra nhiệt rồi phân phối qua ống dẫn đến phòng.
- Máy sưởi điện: Sử dụng điện để đốt nóng không khí. Sau đó thổi vào phòng thông qua quạt gió.
- Máy sưởi gas: Hoạt động bằng cách đốt cháy khí gas tự nhiên làm nóng không khí rồi phân phối qua các ống dẫn
Hệ thống thông gió
Thông gió (Ventilation) là quá trình luân chuyển không khí từ ngoài vào trong. Điều này sẽ giúp loại bỏ các chất ô nhiễm, bụi bẩn đồng thời cung cấp oxy cho không gian kín. Hiện tại có hai phương pháp thông gió thường được sử dụng trong hệ thống HVAC, đó là:
- Thông gió tự nhiên: Phương pháp này dựa vào áp suất chênh lệch bên trong và ngoài để tạo dòng chảy không khí. Không cần dùng quạt thông gió hay bất cứ một thiết bị nào. Tuy nhiên, hiệu quả đạt được thường không cao.
- Thông gió nhân tạo: Còn được gọi là thông gió cơ học hay thông gió cưỡng bức. Phương pháp này dùng quạt hay ống dẫn để hút và thổi không khí, loại bỏ mùi hôi, hơi ẩm, tiếng ồn.
Hệ thống điều hòa không khí
Hệ thống điều hòa không khí (Air Conditioning) được sử dụng để kiểm soát, cân bằng và giảm nhiệt độ của không khí lưu thông. Hệ thống điều hòa không khí thường được sử dụng vào mùa hè hoặc ở những nơi có nhiệt độ cao. Các hệ thống điều hòa không khí phổ biến hiện nay gồm:
- Điều hòa trung tâm: Sử dụng máy làm lạnh lớn, làm mát không khí rồi phân phối qua các ống.
- Máy điều hòa cục bộ: Là những máy điều hòa đơn lẻ, sử dụng cho các phòng nhỏ hoặc khu vực cụ thể.
>>> Van Hơi Nóng là đơn vị chuyên phân phối cái dòng van hơi công nghiệp – Thiết bị đường ống dẫn cho hơi nóng chính hãng, giá rẻ. Quý khách hàng có nhu cầu vui lòng liên hệ ngay qua số hotline để được hỗ trợ tư vấn và báo giá miễn phí 24/7.
Nguyên lý, chu trình hoạt động của hệ thống HVAC là gì?
Nguyên lý hoạt động
Hệ thống HVAC hoạt động dựa trên nguyên tắc vật lý cơ bản về nhiệt động học, cơ học chất lỏng và chuyển đổi năng lượng. Quá trình làm việc của HVAC có thể chia thành các giai đoạn sau:
- Khí tươi từ không khí bên ngoài sẽ được đưa qua cụm khí đầu vào. Sau đó đi qua AHU. Bộ phận này sẽ làm nhiệm vụ kiểm soát chất lượng không khí đưa vào bằng cách điều chỉnh độ ẩm, áp suất cũng như lọc sơ bộ các hạt bụi có kích thước lớn.
- Khí tươi cấp vào Air Handling Unit (điều hòa không khí) được kiểm soát bằng van chỉnh gió. Sau khi đi qua thiết bị này, khí tươi sẽ được điều chỉnh về khoảng 22 độ C, bằng Heater.
- Cuối cùng không khí sẽ được lọc qua màng lọc HEPA để loại bỏ các tiểu phân có kích thước nhỏ. Với môi trường cần không khí sạch HEPA đặc biệt quan trọng.
- Hầu hết không khí trong phòng, khoảng 90% sẽ được hồi lưu về AHU và cấp trở lại môi trường trong nhà. Số còn lại khoảng 10% sẽ được thải ra ngoài.
Chu trình hoạt động
Hệ thống HVAC hoạt động theo 3 chu trình:
- Supply Air: Cung cấp không khí bao gồm không khí lạnh và không khí nóng
- Return Air: Mang không khí quay về
- Exhaust Air: Thải luồng không khí sạch ra ngoài, thường là thải trong phòng vệ sinh
Vai trò của HVAC trong cuộc sống?
Hệ thống HVAC có vai trò vô cùng quan trọng trong việc duy trì môi trường sống và làm việc lý tưởng. Dưới đây là ứng dụng mà hệ thống này mang lại.
Nâng cao chất lượng không khí
Nhờ khả năng loại bỏ bụi bẩn, phấn hoa, vi khuẩn và các chất ô nhiễm HVAC mang đến không gian sống sạch và an toàn hơn. Hệ thống này cũng giúp kiểm soát độ ẩm lý tưởng trong các tòa nhà, ngăn ngừa nguy cơ dị ứng và bệnh về đường hô hấp.
Tiết kiệm năng lượng và chi phí
HVAC hiện nay đều được thiết kế hiện đại, để tiêu thụ ít năng lượng, giảm chi phí điện và khí đốt tối ưu. Không chỉ thế, nó còn sử dụng công nghệ thông minh, như bộ điều khiển nhiệt độ được lập trình sẵn tối ưu hóa việc dùng năng lượng dựa trên nhu cầu thực tế.
Bảo vệ tài sản, máy móc
Tại các nhà máy, hệ thống HVAC không chỉ giúp nhân viên làm việc trong điều kiện tốt mà còn duy trì nhiệt độ, độ ẩm, giúp máy móc, thiết bị hoạt động ổn định. Tránh sự hư hỏng, ăn mòn theo thời gian.
Tăng sự thoải mái
HVAC cho phép duy trì nhiệt độ ổn định, mang lại cảm giác thoải mái cho các tòa nhà bất kể thời tiết bên ngoài. Hệ thống này vừa có thể làm mát vào mùa hè vừa sưởi ấm vào mùa đông nên tạo môi trường sống dễ chịu.
Không chỉ cải thiện chất lượng cuộc sống mà còn mang lại nhiều lợi ích kinh tế, môi trường. Vì vậy HVAC được ứng dụng rộng rãi trong các tòa nhà dân dụng như nhà ở, chung cư, văn phòng hoặc tại bệnh viện, trường học, trung tâm thương mại, các nhà máy sản xuất, phân xưởng thậm chí là các phương tiện giao thông như máy bay, tàu biển, ô tô,…
>>> Van Hơi Nóng luôn sẵn hàng các dòng van hơi công nghiệp như: Van cầu hơi, van an toàn hơi, van hơi giảm áp,…. Liên hệ ngay với chúng tôi để nhận báo giá mới nhất!
Cách lựa chọn HVAC phù hợp
Việc chọn hệ thống HVAC sẽ phải tùy thuộc vào nhiều yếu tố bao gồm công trình, kích thước, ngân sách,… Để việc lựa chọn này đạt hiệu quả, bạn có thể cân nhắc những yếu tố sau.
Tiêu chí lựa chọn hệ thống HVAC là gì?
- Loại công trình: Tùy vào công trình nhà ở, văn phòng hay khách sạn mà việc lựa chọn HVAC sẽ có tiêu chí riêng.
- Kích thước không gian: Diện tích không gian cần làm mát hoặc nóng cũng là tiêu chí quan trọng khi chọn HVAC.
- Nhu cầu sử dụng: Yêu cầu về nhiệt độ, độ ẩm, chất lượng không khí cũng là yếu tố quyết định việc chọn hệ thống này.
- Ngoài ra ngân sách, hiệu suất năng lượng, tính khả dụng bảo trì cũng như khí hậu, môi trường cũng cần xem xét đưa vào khi chọn HVAC.
Các loại hệ thống HVAC mà bạn có thể lựa chọn hiện nay
Ngoài tiêu chí, bạn có thể căn cứ vào ưu điểm, nhược điểm của từng hệ thống dưới đây để chọn ra loại phù hợp. Cụ thể:
Điều hòa không khí tách rời
- Ưu điểm: Giá rẻ, dễ lắp và bảo trì. Đặc biệt phù hợp với nhà ở và văn phòng có diện tích nhỏ.
- Nhược điểm: Không thích hợp ở không gian lớn.
Điều hòa không khí trung tâm
- Ưu điểm: Hiệu suất cao, phân phối không khí đều, phù hợp không gian lớn.
- Nhược điểm: Chi phí lắp đặt cao, hệ thống ống dẫn khí phức tạp.
Hệ thống VRV/VRF
- Ưu điểm: Linh hoạt, hiệu quả năng lượng cao, dễ kiểm soát nhiệt độ ở từng khu vực.
- Nhược điểm: Chi phí ban đầu cao, kỹ thuật lắp đặt, bảo trì phức tạp.
Điều hòa không khí dạng ống gió
- Ưu điểm: Không cần hệ thống ống dẫn gió, lắp đặt linh hoạt.
- Nhược điểm: Giá thành cao, cần nhiều không gian lớn.
Hệ thống sưởi, làm mát bức xạ
- Ưu điểm: Không gây tiếng ồn, hiệu suất làm việc cao.
- Nhược điểm: Chi phí lắp đặt cao và cần bảo trì thường xuyên.
Hệ thống HVAC tích hợp
- Ưu điểm: Tối ưu hiệu suất, tiết kiệm năng lượng do kết hợp cả máy sưởi, điều hòa.
- Nhược điểm: Lắp đặt và bảo trì khá phức tạp.
Cách bảo trì, sửa chữa hệ thống HVAC
Nếu như lựa chọn là giai đoạn đầu vào thì bảo trì, sửa chữa HVAC là cả quá trình lâu dài đòi hỏi thường xuyên để đảm bảo hiệu suất cũng như tuổi thọ thiết bị. Dưới đây là một số bước quan trọng trong quy trình bảo trì, sửa chữa HVAC.
Kiểm tra, thay thế bộ lọc
Bộ lọc là nơi lưu giữ bụi bẩn. Vì vậy việc bảo trì, thay thế bộ lọc thường xuyên sẽ giúp hệ thống HVAC chạy mượt mà, lưu lượng gió tốt, chất lượng không khí đảm bảo hơn. Nên tiến hành kiểm tra, thay thế hàng tháng hoặc ít nhất 2 tháng 1 lần
Bảo trì quạt
Các đầu nối điện của quạt có thể bị ảnh hưởng trong quá trình hoạt động. Vì vậy khi tiến hành thay bộ lọc, chúng ta nên tiến hành kiểm tra quạt để chắc chắn rằng nó vẫn hoạt động bình thường.
Bảo trì cánh quạt
Ngoài đầu nối điện, bạn nên kiểm tra cánh quạt, khu vực chân không của quạt gió. Lưu ý làm sạch cánh quạt, loại bỏ bụi bẩn hoặc mảng vụn có thể cản trở lực quay của động cơ.
Bôi dầu động cơ thường xuyên
Nhớ bôi dầu cho động cơ thường xuyên để đảm bảo hệ thống hoạt động trơn tru, nâng cao tuổi thọ thiết bị và tiết kiệm năng lượng.
Bảo trì hệ thống điện
Hệ thống điện có thể xuất hiện bụi bẩn, lỏng giắc, hoặc Move gây chập cháy. Việc bảo trì sẽ giúp phát hiện nguy cơ, ngăn ngừa sự cố, đảm bảo cho quá trình hoạt động tối ưu.
Trên đây là toàn bộ thông tin trả lời cho câu hỏi hệ thống HVAC là gì? Việc hiểu rõ vai trò, cấu tạo, chức năng và những tiêu chí lựa chọn sẽ giúp bạn sử dụng HVAC một cách tối ưu cho ngôi nhà hoặc doanh nghiệp của mình. Đầu tư cho hệ thống HVAC chất lượng là cách thông minh để nâng cao chất lượng cuộc sống.
