Áp suất lò hơi là yếu tố then chốt ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu suất sinh hơi, mức độ an toàn và tuổi thọ hệ thống. Vậy áp suất lò hơi là gì? Làm thế nào để đo và điều chỉnh đúng cách? Hãy cùng Van Hơi Nóng tìm hiểu chi tiết trong bài viết sau.
Áp suất lò hơi là gì?
Áp suất lò hơi là áp lực của hơi nước được tạo ra bên trong nồi hơi, hình thành từ quá trình đun nóng và bay hơi của nước. Thông số này thường được đo bằng các đơn vị như bar, psi hoặc kg/cm², phản ánh trực tiếp khả năng sinh hơi cũng như năng suất làm việc của hệ thống.
Tùy vào mức độ hoạt động, áp suất lò hơi thường được chia thành 3 loại:
- Áp suất thấp: Dưới 1.0 MPa (tương đương 10 kg/cm²)
- Áp suất trung bình: Từ 1.0 – 3.9 MPa
- Áp suất cao: Trên 3.9 MPa
Việc xác định và duy trì áp suất lò hơi đúng cách không chỉ giúp nâng cao hiệu suất, tiết kiệm nhiên liệu mà còn đảm bảo an toàn cho người vận hành đồng thời kéo dài tuổi thọ thiết bị.
Tại sao cần đo và điều chỉnh áp suất lò hơi?
Như đã đề cập, áp suất lò hơi phản ánh trực tiếp hiệu suất sinh hơi và khả năng làm việc của hệ thống. Tuy nhiên, áp suất này không cố định mà luôn biến động trong quá trình vận hành. Vì vậy việc đo và điều chỉnh áp suất thường xuyên là điều hết sức quan trọng để:
- Đảm bảo an toàn vận hành: Áp suất vượt quá giới hạn thiết kế có thể dẫn đến các sự cố nghiêm trọng như rò rỉ, nổ lò, gây nguy hiểm cho con người và hư hỏng thiết bị. Ngược lại, áp suất quá thấp sẽ khiến hệ thống không đủ hơi để đáp ứng nhu cầu sử dụng.
- Ổn định hiệu suất sinh hơi: Mức áp suất phù hợp giúp hơi nước được sinh ra ổn định, đều đặn, đảm bảo cung cấp nhiệt lượng cho các quá trình sản xuất hoặc gia nhiệt.
- Tiết kiệm nhiên liệu và chi phí: Lò hơi vận hành ở mức áp suất tối ưu sẽ giảm tiêu hao nhiên liệu, tránh hiện tượng đốt nhiều nhưng không sinh hơi đủ, từ đó giúp các doanh nghiệp tối ưu chi phí.
- Kéo dài tuổi thọ thiết bị: Áp suất ổn định giúp giảm tải cho các thiết bị như nồi hơi, ống sinh hơi, van an toàn,… từ đó hạn chế mài mòn, hỏng hóc và kéo dài thời gian sử dụng.
- Tuân thủ quy chuẩn kỹ thuật: Trong nhiều lĩnh vực công nghiệp, việc kiểm soát áp suất là yêu cầu bắt buộc theo tiêu chuẩn kỹ thuật và an toàn lao động.
Khi nào cần đo và điều chỉnh áp suất lò hơi?
Đo và điều chỉnh kịp áp suất kịp thời giúp người vận hành kiểm soát tốt quá trình sinh hơi, ngăn ngừa sự cố và đảm bảo hiệu suất. Dưới đây là những thời điểm quan trọng cần tiến hành đo và điều chỉnh áp suất lò hơi:
- Trước khi khởi động lò hơi: Cần kiểm tra áp suất ban đầu để đảm bảo hệ thống đủ điều kiện vận hành. Nếu áp suất tồn dư bất thường hoặc bằng không, cần kiểm tra lại toàn bộ hệ thống trước khi đốt lò.
- Trong quá trình vận hành: Nên theo dõi áp suất liên tục thông qua đồng hồ hoặc cảm biến. Khi thấy áp suất tăng hoặc giảm bất thường so với mức cài đặt, phải điều chỉnh ngay để tránh ảnh hưởng đến quá trình sản xuất hoặc gây mất an toàn.
- Sau mỗi ca làm việc hoặc thay đổi tải tiêu thụ hơi: Khi nhu cầu sử dụng hơi tăng hoặc giảm đột ngột, áp suất cũng sẽ thay đổi theo. Việc điều chỉnh lại van an toàn, van giảm áp hoặc hệ thống cấp nhiên liệu sẽ giúp ổn định lại áp suất.
- Khi có dấu hiệu thiết bị hoạt động bất thường: Tiếng kêu lớn, nước không đủ nóng, áp suất giảm nhanh… là những tín hiệu cần kiểm tra ngay áp suất lò và thiết bị liên quan.
- Trong các đợt bảo trì định kỳ: Việc kiểm tra áp suất sẽ giúp phát hiện sớm các hiện tượng như rò rỉ, kẹt van, tắc đường ống… từ đó có kế hoạch sửa chữa phù hợp.
Vị trí lắp đặt thiết bị đo và điều chỉnh áp suất nồi hơi
Thiết bị đo và điều chỉnh áp suất thường được lắp đặt tại các vị trí dễ quan sát và gần khu sinh hơn để đảm bảo kiểm soát kịp thời. Cụ thể:
- Đồng hồ áp suất: Gắn trên thân nồi hơi, gần đỉnh hoặc gần đầu ra hơi.
- Cảm biến áp suất: Lắp trên đường ống dẫn hơi hoặc buồng chứa hơi chính.
- Van an toàn: Gắn tại vị trí cao nhất trên nồi hơi, nơi có áp suất cao nhất.
- Van giảm áp: Đặt trên đường ống dẫn hơi đến thiết bị tiêu thụ, sau điểm sinh hơi.
- Bộ điều khiển áp suất tự động: Đặt trong tủ điện điều khiển, kết nối với hệ thống điều khiển trung tâm PLC, DCS và các thiết bị chấp hành để tự động điều chỉnh khi áp suất vượt ngưỡng cài đặt.
Cách đo và điều chỉnh áp suất lò hơi
Để đảm bảo lò hơi hoạt động ổn định và an toàn, việc đo và điều chỉnh áp suất cần được tiến hành thường xuyên bằng các thiết bị chuyên dụng. Cụ thể:
Cách đo áp suất lò hơi
Đo áp suất lò hơi là một bước quan trọng trong quá trình vận hành và kiểm soát an toàn của hệ thống sinh hơi. Việc theo dõi áp suất giúp người vận hành đảm bảo tính an toàn cho hệ thống trong quá trình vận hành. Không chỉ vậy, việc đo áp suất nồi hơi chính xác giúp bạn theo dõi được hoạt động và phát hiện rủi ro kịp thời, từ đó tối ưu hiệu suất làm việc và tiêu thụ năng lượng. Dưới đây là hai phương pháp đo áp suất phổ biến nhất:
Đo áp suất bằng đồng hồ đo áp suất
Là thiết bị cơ học phổ biến nhất, thường hiển thị áp suất hiện tại bằng kim chỉ trên mặt số. Đồng hồ được gắn trực tiếp trên thân nồi hơi hoặc ống dẫn hơi, giúp người vận hành theo dõi nhanh chóng và chính xác. Khi dùng ta chỉ cần:
- Quan sát trực tiếp chỉ số hiển thị trên mặt đồng hồ và đọc đúng đơn vị.
- Đồng hồ thường chia vạch theo đơn vị: bar, MPa hoặc kg/cm².
Đo áp suất bằng cách trang bị cảm biến áp suất điện tử
Cảm biến áp suất điện tử là thiết bị đo áp suất hiện đại với độ chính xác và độ nhạy cao. Thiết bị này hoạt động theo nguyên lý chuyển đổi áp suất thành tín hiệu điện, giúp giám sát liên tục và truyền dữ liệu về hệ thống điều khiển trung tâm.
Khi sử dụng cảm biến áp suất, người vận hành cần:
- Kết nối cảm biến với màn hình hiển thị số hoặc hệ thống giám sát PLC/DCS.
- Theo dõi dữ liệu đầu ra hiển thị theo thời gian thực trên màn hình, đơn vị thường là bar, MPa hoặc psi.
- Cài đặt ngưỡng cảnh báo áp suất, giúp hệ thống tự động điều chỉnh hoặc ngắt khi vượt mức cho phép.
Một số hệ thống hiện đại còn cho phép ghi log dữ liệu áp suất, truy xuất thông tin qua máy tính hoặc kết nối với phần mềm điều khiển trung tâm SCADA, giúp nâng cao khả năng giám sát và đảm bảo an toàn vận hành tối đa.
Bằng 1 trong 2 cách trên, bạn có thể biết được giá trị áp suất thực tế của hệ thống lò hơi khi vận hành. Sau khi đọc giá trị áp suất thực tế trên các thiết bị đo lường, người vận hành cần so sánh, đối chiếu với ngưỡng áp suất cho phép đã được thiết lập. Việc đối chiếu này sẽ giúp kịp thời phát hiện ra sự cố áp suất vượt ngưỡng, từ đó đưa ra cảnh báo và thao tác điều chỉnh kịp thời, giúp đảm bảo an toàn.
Cách điều chỉnh áp suất nồi hơi
Khi áp suất lò hơi vượt ngưỡng cho phép hoặc không đáp ứng nhu cầu sử dụng việc điều chỉnh là điều bắt buộc để đảm bảo hệ thống vận hành an toàn. Dưới đây là 2 cách điều chỉnh áp suất phổ biến trong vận hành lò hơi.
Dùng van giảm áp để điều chỉnh áp suất
Van giảm áp là thiết bị giúp điều chỉnh và duy trì áp suất hơi ổn định tại đầu ra, đảm bảo phù hợp với nhu cầu của các thiết bị sử dụng hơi phía sau. Với thiết bị này người vận hành có thể dễ dàng tăng, giảm áp suất bằng cách xoay vít điều chỉnh.
- Trường hợp muốn tăng áp suất, vặn vít điều chỉnh theo chiều kim đồng hồ.
- Trường hợp muốn giảm, vặn vít điều chỉnh ngược kim đồng hồ.
Tuy nhiên, mức áp suất đầu ra được điều chỉnh tăng/giảm này không vượt quá ngưỡng cài đặt của hệ thống.
Sử dụng van an toàn để duy trì áp suất ổn định
Van an toàn là thiết bị bảo vệ bắt buộc trong hệ thống nồi hơi, có chức năng tự động xả hơi ra ngoài khi áp suất trong nồi vượt ngưỡng cho phép nhằm ngăn chặn nguy cơ cháy nổ xảy ra.
Ví dụ, khi áp suất trong lò đạt đến vượt mức cài đặt là 10 bar, van sẽ giảm áp tức thì bằng cách mở cửa để xả hơi dư, sau đó tự động đóng lại khi áp suất trở về mức ổn định.
>>> Tham khảo thêm Các loại van lò hơi công nghiệp thông dụng
Lưu ý quan trọng khi đo và điều chỉnh áp suất lò hơi
Để đo lường và điều chỉnh áp suất lò hơi diễn ra thuận lợi, quá trình thực hiện bạn cần lưu ý những vấn đề sau:
- Không điều chỉnh áp suất lò hơi nếu không có kiến thức chuyên môn.
- Không tự ý nâng ngưỡng giới hạn áp suất của van an toàn.
- Khi điều chỉnh nên tăng và giảm áp suất từ từ, tránh thay đổi đột ngột gây sốc áp.
- Toàn bộ quá trình đo lường và điều chỉnh áp suất phải được ghi chép cẩn thận để đảm bảo việc theo dõi tối ưu.
Thực tế, có rất nhiều vụ nổ lò hơi do vận hành chưa đúng cách và rủi ro tiềm ẩn từ các thiết bị được sử dụng. Vậy nên, việc đo lường và điều chỉnh áp suất lò hơi đúng cách là rất cần thiết, giúp tiết kiệm nhiên liệu, kéo dài tuổi thọ và góp phần phòng tránh sự cố nghiêm trọng trong quá trình sử dụng.
Và việc tìm mua thiết bị đo và điều chỉnh áp suất lò hơi cần thật cẩn thận, hãy mua tại các đơn vị cung cấp uy tín, nhận hàng chính hãng và có chính sách bảo hành minh bạch.
Van Hơi Nóng – với hơn 16 năm cung cấp các thiết bị van hơi công nghiệp, là đối tác của nhiều thương hiệu lớn – hiện đang cung cấp các loại thiết bị đo và điều chỉnh áp suất lò hơi như van giảm áp YNV, van an toàn YNV, Tunglung,… Tất cả các thiết bị này đều được nhập khẩu chính hãng, có đầy đủ giấy tờ kiểm định chất lượng và bảo hành đúng – đủ theo yêu cầu của nhà sản xuất.
Hãy liên hệ ngay với Vanhoinongvn qua hotline 0978021499 để được tư vấn chi tiết về các thiết bị đo lường và điều chỉnh áp suất lò hơi. Từ đó, đảm bảo hoạt động tối ưu cho hệ thống lò hơi của bạn.
Ngày cập nhật: 16:49 - 07/08/2025
